عملیات بدر

برای مطالعه ی بررسی عملیات بدر به ادامه مطلب بروید

شناسنامه عملیات بدر:

رمز عملیات:یا فاطمه الزهرا(س).هدف عملیات: کنترل جاده ی العماره_بصره و تصرف تمامی هور الهویزه. منطقه ی عملیات: شرق رودخانه  دجله. تاریخ شروع:ساعیت 23/00 روز 1363/12/20 .سازمان عمل کننده:ارتش جمهری اسلامی و سپاه پاسداران. نتایج: آزاد سازی بخشی از هورالهویزه،چنیدن روستای منطقه،دهها پاسگاه دشمن در هور و جاده ی الحچرده. تلفات عراق: بیش از 10000 نفر کشته و زخمی،3200 نفر اسیر. انهدام تجهیزات دشمن:4 فروند هواپیمای پی سی 7 ملخ دار،2 فروند میگ و سوخو،4 فروند هلی کوپتر،200 دستگاه خودرو،60 قبضه خمپاره انداز،250 دستگاه تانک و نفر بر،40 قبضه انواع توپ و مقدار مختلفی وسایل مخابراتی و سلاح های سبک. غنائم:مقادیر زیادی انواع سلاح و مهمات و تجهیزات سنگین و نیمه سنگین.

علت انتخاب منطقه عملیات:

منطقه ی هور به علت این ویژگیها به عنوان منطقه ی عملیاتی بدر انتخاب شد:آسیب پذیری دشمن به لحاظ عدم تتناسب توانائیهایش با منطقه هور و عملیات آبی خاکی،اهمیت استراتژیکی منطقه در رابطه با هدف بصره،توان نیروهای خودی،کم عمق بودن هدف و نیز امکان دسترسی سریع به آن،تسلط نسبی نیروهای شناسایی به منطقه بنا به تجربه عملیات خیبر و استمرار شناساییها،عدم توانایی دشمن برای مانور زرهی به خاطر نوع زمین منطقه و عدم داشتن عقبه مناسب برای تک از طرف دشمن.

طراحی عملیات و سازمان رزم:

عملیات بدر از دو محور در حد فاصل العزیز تا القرنه طراحی گردید و در کنار آن یک تلاش کمکی از سمت شمال و دو حرکت فریب ذر شلمچه و غرب اروند(جنوب) و گیگسه در غرب کشور،در نظر گرفته شد.به منظور پشتیبانی عملیات،هوانیروز و هاور کرافت در زمینه ی انتقال نیروی ،بنا به اولویت های تعیین شده و نیز نیروی هوایی در حد ممکن از عملیات پشتیبانی می کرد.همچنین بر این اساس با تلاش های مهندسی یگانها و جهاد سازندگی،پد هلی کوپتر(پایگاه استقرار هلی کوپتر)،سایت موشکی و جاده صاحب الزمان(عج) احداث گردید.در عملیات بدر،نیروی زمینی ارتش با سه لشکر و یک تیپ و سپاه پاسداران با لشکر 9 و لشکر 8 تیپ به صورت ادغامی سازماندهی شدند.

اقدامات دشمن و موانع منطقه:

پس از عملیات خیبر،دشمن نسبت به تشکیل فرماندهی شرق دجله و نیز رده های مواضع پدافندی در کل منطقه اقدام نمود.همچنین،دکلهای متعددی را نصب کرد تا دید کلی بر هور داشته باشد.گذشته از اینها،نرسیده به سیلند اول با نصب نبشیهای آهن و وصل سیم خاردار برسر آبرهها مانع ایجاد کرد.بعد از کمین ها  و قبل تز رسیدن به سیلند اول در کنار آبراهها نیز،بشکه های متعدد فوگاز(ناپالم) قرار داده بود که اثر ماده ی انفجاری این بشکه ها این بود که هنگامی که به شیئی می چسبید،جدا نمی شد تا اینکه آن شیئ را کامل بسوزاند.دشمن هدایت این بشکه ها را توسط سیم،از خط اول انجام می دهد.دشمن تعداد زیادی از این بشکه ها را بر سر آبراهها قرار داده بود،فاصله ی 120 متری سیلندر اول سه ردیف 26  تایی که در هر ردیف 13 بشکه سمت چپ آبراهها و 13 بشکه سمت راست آن وجود داشت.

آگاهی دشمن ار عملیات:

در 63/11/28 یکی از منابع اطلاعاتی عراق،خبر حمله ایران در هور الهویزه را به اطلاع دشمن رساند و همین امر باعث شد دشمن صد در صد آماذه باشد.در این راستا،عراق نیروهای بی کیفیت چیشالشعبی را از نقاط حساس عقب برد و نیرو های قوی سازمانی را جایگزین آنها کرد. در 63/12/1 دشمن به یقین رسیده بود که حمله ی آینده از هورالهویزه است. در این زمینه، سرهنگ دوم الیاس الخضر،فرمانده گردان 2 تیپ 429 پیاده تحت امر لشکر 35، در بازجویی خود پس از اسارت اعتراف کرد:«طی 20 روز پیش از عملیات،بار ها به ما ابلاغ شده بود که نیروهای ایرانی آماده حمله اند،هوشیار باشید.»او درباره ی اطلاع از ساعت عملیات عنوان کرد:«شب عملیات ساعت 20:00 به من ابلاغ شد بر اساس شنود بی سیمها،نیروهای ایرانی قصد حمله و تعرض دارند،به همین دلیل من نیروهای خود را به حالت آماده باش در آوردم»

آغاز عملیات:

پس از اقدامات لازم قبل از جمله نصب علائم مناسب و قابل رؤیت در شب ، تدابیر لازم به منظور پاکسازی آثار شیمیایی دشمن،آموزشهای لازم،کشیدن عقبه ها به جلو،جا به جایی نیروها و استقرار آنها در مناطق نزدیک به محور عملیاتی و نیز حرکت از نقطه رهایی به سمت هدفهای مورد نظر،عملیات بدر در ساعت 23 روز 1363/12/20 با قرائت رمز عملیات با عنوان«یا الله یا الله یاالله و قاتلو هم حتی لا تکون فتنه،یا فاطمه الزهرا(س)»آغاز شد و متعاقب آن نیروهای اک ور تهاجم خود را از دو محور شمالی و جنوبی آغاز کردند.

اسفاده وسیع از بمبهای شیمیایی:

در عملیات بدر دشمن از همان آغاز،بمبها و گلوله های توپ شیمیایی،به ویژه گاز اعصاب را در سطح وسیع تری به کار برد. در این عملیات،عراق برخی از گازها را طوری با استفاده از هواپیما به صورت سمپاشی از ارتفاع بالا روی جزیره پخش می کرد.دشمن برای نخستین بار در جنگ با ما و نیز برای سومین بار در طول جنگ های دنیا(دوبار نخست در جنگ جهانی اول بوده است) از مشتقات سیانور استفاده کرد.عامل دیگری که عراق به کار برد،یک عامل خارش زا بود که خارش و قرمز شدن پوست را به همراه داشت،اما نیرو ها به خیال اینکه گاز خردل به کار رفته ، منطقه را ترک کردند در صورتی که با کمی استحمام و داروهای ضد خارش برای همیشه خوب می شدند.همچنین عراق در همان روز نخست عملیات،به مقدار زیاد از بمبهای فسفری استفاده کرد و با انجام چند حمله با گاز اعصاب و سانور توانست حدود 2000 نفر از نیروهای مارا به پشت جبهه تخلیه کند.

بازتاب عملیات:
صدام حسین که در برابر ابر قوای اسلام عاجز می‌ماند و نمی‌تواند مناطق تصرف شده را بازپس گیرد، طی نامه‌ای، توسط طارق  عزیز از شورای امنیت ملتمسانه درخواست می‌کند که یک آتش‌بس فوری ترتیب دهد و قول می‌دهد که با حضور نیروهای سازمان ملل در مرزهای ایران و عراق به تمام مقررات بین‌المللی احترام خواهد گذاشت. به دنبال درخواست عراق، شاه اردن هم با صدام هم‌آواز می‌شود و از سران  عرب می‌خواهد جنگ را خاتمه دهند.